De Krekel

Jeugdhuis Cvrcak: hoop en toekomst in Kroatië.

Samen met het Kroatische Rode Kruis werkt Volk in Nood aan de uitbreiding van een jeugdcentrum op het eiland Vir, aan de Dalmatische kust. Meteen het eerste VIN-project uitsluitend gericht op heropbouw van de Kroatische samenleving. Dat is ook meer dan nodig.

Nieuw conflict vermijden.
Langsheen heel de voormalige Kroatische frontlijnzone schudde de oorlog het samenleven tussen orthodoxe en katholieke inwoners van Kroatië duchtig door mekaar. Het Servische staatsnationalisme mag dan al wel de agressor zijn geweest in de Joegoslavische oorlogen, alle partijen maakten er zich schuldig aan schendingen van de mensenrechten. Indien Kroatië een toekomst wil, dan dienen de verstoorde relaties tussen de Kroatische meerderheid en de Kroatische Serviërs hersteld. Gebeurt dit niet, dan is een nieuw conflict onafwendbaar. En dat is wel het laatste wat Kroatië kan gebruiken.

Om de Kroatische stad Pakrac werd gedurende de Joegoslavische oorlog bitter gevochten. Al naargelang de krijgskansen was de stad eerst in Servische, en dan weer in Kroatische handen. Het gebied is dan ook grondig verwoest. Pas nu keren de Servische inwoners die voor de oorlog zowat 40% van de bevolking uitmaakten er terug. Volk in Nood investeerde reeds aanzienlijk in de heropbouw van de streek. Honderden woningen en landbouwbedrijfjes werden er hersteld met Vlaamse hulp, VIN maakte het heropstarten van een houtzagerij en hospitaal mogelijk en bouwde er samen met het Rode Kruis een ouderlingentehuis.

Afgestompt normbesef.
Economisch ligt de streek nog steeds op apegapen en de terugkeer van de Servische verdrevenen zorgt dan ook voor nogal wat wrevel. Het gaat daarbij overigens niet alleen om vrees voor eigen job. Bij de terugkeerders zijn ook familieleden van Serviërs die het tijdens de Servische bezetting van de stad zeer bont hebben gemaakt. Het ziet er naar uit dat de Kroatische en Servische gemeenschappen in Pakrac veel meer dan voor de vijandelijkheden aparte leefgemeenschappen vormen. Dwarsdoor het sociaal-culturele leven loopt een scheidingslijn.
En die zet zich zelfs door in het onderwijs zodat de kloof alleen maar kan verdiepen. Nogmaals, dit is voor Kroatië geen goede zaak. Het land koos voor autonomie, moest daar zelfs zwaar voor knokken, maar wil het als autonome democratische staat overleven dan moet hoe dan ook een harmonieus samenleven ontstaan tussen de katholieke meerderheid en de orthodoxe minderheid die daar reeds honderden jaren woont. En er is in Pakrac nog een tweede probleem. Een hele generatie Kroaten groeide daar in oorlogsomstandigheden op. Dit leidde tot een onthutsende afstomping van normbesef bij heel wat jongeren. Gedurende jaren werden hen moord, verkrachting of diefstal, zelfs indien buren daarvan het slachtoffer waren als maatschappelijk aanvaardbaar voorgesteld. In een omgeving als Pakrac, waar werk-loosheid meer regel dan uit-zondering is leidt dit tot een snelle stijging van jeugdcriminaliteit en druggebruik bij jongeren. Ook daar dient wat aan gedaan.
Een project uw vertrouwen waard.
En daartoe dient het project Cvrcak, de Krekel in het Nederlands. In het jeugdhuis waar we in investeren organiseert het Rode Kruis Pakrac, onze plaatselijke partner gratis jeugdsportkampen voor sociaal zwakkere Kroatische kinderen uit Pakrac. Waar beter dan in een omgeving die niet aan de oorlog herinnert kunnen jongeren met verschillende culturele achtergrond opnieuw leren samen spelen en werken. Precies omdat deze jeugdkampen dit jaar zo'n succes zijn willen we de opvangmogelijkheden van 50 tot 100 kinderen uitbreiden. Die vraag gaat uit van zowel de katholieke als de orthodoxe gemeenschappen van Pakrac. Dat stemt natuurlijk hoopvol.
Zoals we reeds aanstipten wensen we niet alleen een gezonde sportvakantie te bieden aan jongeren uit deze monotone frontlijnzone. We willen hen ook begrippen als wederzijds respect en normaal sociaal gedrag bijbrengen en hen ook enkele nuttige vaardigheden laten verwerven.Zo biedt het Rode Kruis Pakrac hen naast een jeugdseminarie kinder- en mensenrechten ook een opleiding eerste hulp bij ongevallen, zwemles, een opleiding tot redder, en een cursus ter voorkoming van ongevallen met mijnen en explosieven. Ook dat laatste is een bittere noodzaak, omdat vijf jaar na het einde van de oorlog anti-personeelsmijnen nog steeds slachtoffers maken in Kroatië. Buiten de schoolvakanties staat het Cvrcak jeugdcentrum open voor minder begoede en revaliderende bejaarden.
Zonder twijfel is dit een allernoodzakelijkst en waardevol project. Bovendien zijn de werkingskosten ervan haalbaar binnen het budget van onze lokale partner. Het Rode Kruis Pakrac beschikt immers over regelmatige inkomsten uit verkoop van tapijten uit een weefatelier voor oorlogssweduwen, project waar Volk in Nood vroeger al in investeerde. Eenmaal Volk in Nood de in-frastructuurwerken zal hebben voltooid kan het jeugdhuis Cvrcak dus verdergaan zonder bijkomende buitenlandse hulp. Kortom, een project dat we slechts kunnen aanbevelen aan onze donateurs.